Kolkoto po-dulboko se vgrazhdat sredstvata za zashtita v nedrata na personalnite kompyutri ot tehnite proizvoditeli, tolkova po-silno se razgaria borbata okolo BIOS -- nezabelezhimata, no izklyuchitelno vazhna programa, koiato upravliava kompyutura do momenta, v koito tazi deinost se poeme ot operatsionnata sistema

Ako mozhe da sravnim operatsionnata sistema s glavniia mozuk, togava BIOS (Basic Input/Output System) e produlgovatiia mozuk, koito otgovaria za nai-primitivnite refleksi, namirashti se mnogo pod istinskoto suznanie. Obiknoveno BIOS podgotvia kompyutura za priemane na instruktsii ot po-visoko nivo. Nezavisimo ot tazi sravnitelno malovazhna rolia, koiato igrae BIOS, toi ostava zhizneno vazhna chast ot kompyutura i nachinite za negovoto instalirane se paziat zorko ot niakoi proizvoditeli na personalni kompyutri (naprimer Dell) i ot spetsializiranite firmi za razrabotka na BIOS.

S uvelichavaneto na slozhnostta na BIOS se zasilvat i usiliiata na chast ot privurzhenitsite na svobodniia softuer za premahvane na tazi sekretnost. Te tvurdiat, che shtom BIOS pridobiva vse poveche vuzmozhnosti, to potrebitelite triabva da imat vuzmozhnost da suzdavat sobstveni alternativi, za da mogat da si garantirat zapazvaneto na kontrola vurhu sobstvenite si mashini, a za tazi tsel, osnovnata vhodno-izhodna sistema triabva da stane svobodna.

Osnovateliat i prezident na Free Software Foundation, Richard Stolman tvurdi: "Na nas ni e nuzhna svobodna BIOS, zashtoto ako ne kontrolirame BIOS, nie ne kontrolirame i sobstvenite si kompyutri. Nalichieto v moiata mashina na nesvobodna programa me postavia v eticheski uiazvimo polozhenie".

Initsiativata za svobodna BIOS suvpada s purvata krupna reforma v razvitieto na BIOS -- prehoda ot izpolzvane na mashinen ezik kum upotreba na Extensible Firmware Interface (EFI). Opitite za zashtita na personalnite kompyutri s pomoshtta na harduerni sredstva, predizvikva v hora kato Stolman, opaseniia otnosno vuzmozhnata zaguba na kontrol vurhu mashinite ot strana na potrebitelite.

Imaiki predvid atmosferata na strog kontrol (da ne kazvame paranoia) okolo biznesa s BIOS, nai-veroiatno Richard Stolman i FSF shte sreshtnat iarostna suprotiva ot strana na proizvoditelite na takuv harduer i softuer. Vupreki tazi suprotiva, ako sudim po predlozhenieto na Intel za izpolzvane na mezhdinno reshenie (otvorenata tehnologiia Tiano), initsiativata na Richard Stolman i FSF ne e obrechena oshte ot samoto si nachalo na neuspeh.

Poveche podrobnosti mogat da se nameriat v statiiata "Battle brews over unlocking PC secret" ot Dzhon Spunur (John Spooner), publikuvana na 5 april 2005 v CNet.

Dopulnitelna bibliografiia po temata:

Foundation wants more of the PC to be free;
Intel to open code for booting up PCs, servers;
Writing an end to the bio of BIOS;
....